ششصد و چهل و سومین برنامه سینماتِک
چالش‌های اقتباس در «اتوبوسی به نام هوس»
به گزارش اتاق خبر خانه هنرمندان ایران، فیلم سینمایی «اتوبوسی به نام هوس» به کارگردانی الیا کازان در ششصد و چهل و سومین برنامه سینماتِک خانه هنرمندان ایران، به نمایش درآمد.
به گزارش اتاق خبر خانه هنرمندان ایران، نشست تحلیل و بررسی این فیلم عصر دوشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۴ در سالن استاد ناصری و با حضور فرانک آرتا (منتقد سینما و روزنامه‌نگار) برگزار شد.
در ابتدا فرانک آرتا درباره تجربه شخصی از فیلم «اتوبوسی به نام هوس» و جایگاه آن در سینما گفت: برای اولین بار این فیلم را در دوران دانشجویی دیدم، زمانی که با سینمای مختلف جهان، به ویژه آثار کلاسیک تا دهه ۷۰، آشنا می‌شدیم. در میان همه فیلم‌هایی که تماشا کرده‌ام، «اتوبوسی به نام هوس» جایگاه ویژه‌ای برای من دارد. این اثر به سینمای الیا کازان و سبک منحصربه‌فرد او برمی‌گردد. کازان، که اصالتاً ترکیه‌ای بود و در آمریکا شهرت یافت، فیلم‌های ماندگاری ساخته است؛ از جمله « در بارانداز» که مالون براندو در آن بازی کرده است.
او ادامه داد: سبک فیلم‌سازی کازان امکان ارجاع و تحلیل‌های مختلف را فراهم می‌کند، زیرا او به اقتباس از نمایشنامه‌ها و آثار نویسندگان بزرگ علاقه داشت. پیش از پرداختن به خود فیلم، باید به تنسی ویلیامز، نمایشنامه‌نویس بزرگ، اشاره کنم. ویلیامز نمایشنامه «اتوبوسی به نام هوس» را در سال ۱۹۴۷ نوشت و در ۱۹۵۱ به فیلم تبدیل شد. جالب اینکه کازان چند ماه قبل از ساخت فیلم، این اثر را روی صحنه تئاتر برادوی به اجرا گذاشته بود.
این منتقد با اشاره به دهه‌های ۴۰ و ۵۰ میلادی بیان کرد: دوره‌ای مهم برای نمایشنامه‌نویسان مدرن بود؛ نویسندگانی که در اروپا و آمریکا پایه‌های تئاتر مدرن را شکل دادند. اگر بخواهیم بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویسان بزرگ جهان را مرور کنیم، می‌توان به آریستوفان ، سوفوکل، شکسپیر، برنارد شاو، نیل سایمون، ساموئل بکت،استریندبرگ، آرتور میلر و تنسی ویلیامز وغیره اشاره کرد. آثار آن‌ها، هر یک با سبک شخصی و متمایز خود، پشتوانه‌ای قوی برای تئاتر مدرن و حتی سینمای مدرن فراهم آورد.
آرتا ادامه داد: ویژگی مشترک نمایشنامه‌نویسان مدرن ، تعریف انسان مروزی بود. آثار آن‌ها بازتابی از انسان در شرایط رو به تغییر است. به‌طور مثال، آثار شکسپیر یا دیگر نمایشنامه‌نویسان کلاسیک بر تقدیر و سرنوشت تمرکز داشتند، با رعایت اصول وحدت های سه گانه : وحدت زمان، مکان و موضوع که از بوطیقای ارسطو گرفته شده بود. در مقابل، نویسنده ای مانند تنسی ویلیامز، انسان را درچارچوب روان‌شناختی–شاعرانه با تمرکز بر روابط خانوادگی و میل سرکوب‌شده جنسی ترسیم می کردند.
این منتقد درباره آثار نمایشنامه‌نویسان مدرن و تحلیل فیلم «اتوبوسی به نام هوس» گفت: در دنیای مدرن، نمایشنامه‌ها به بررسی انسان از زوایای مختلف می‌پردازند. هر نویسنده، انسانی را از دیدگاه خاص خود تصویر می‌کند. در آثار تنسی ویلیامز، به ویژه در فیلم «گربه روی شیروانی داغ» به کارگردانی ریچارد بروکس با بازی الیزابت تیلور و پل نیومن، مسائلی همچون فردیت و جنبه‌های جنسی انسان به وضوح مطرح می‌شوند، امری که پیش از آن در آثار نمایشنامه‌نویسان کمتر دیده می‌شد. تضادهای انسانی و چالش‌های شخصیت‌ها، همراه با نوعی واقع‌گرایی شاعرانه، از ویژگی‌های بارز این آثار است.
دیدگاه خود را بنویسید