در ادامه برنامههای مستند سینماتک خانه هنرمندان ایران که با همکاری انجمن تهیهکنندگان سینمای مستند ایران برگزار میشود، سهشنبه ۵ آذر فیلم مستند «انفرادی آزاد» به کارگردانی الیزابت چایواسارلی در سالن استاد شهناز به روی پرده رفت. پس از آن نیز نشست نقد و بررسی فیلم با حضور سیامک مهماندوست و پدرام اکبری برگزار شد.
مهماندوست در ابتدای این نشست گفت: سنگنوردی تکنفره دو حالت دارد؛ نخست حالتی که با ابزار حمایتی خاصی انجام میشود که همان هم کار دشواری و مرگبار است. اما جنس کاری که «الکس» انجام میدهد و در فیلم شاهدش بودیم بسیار متفاوت است و از ورزش فراتر میرود. «الکس» در پی اینست که دوباره احساساتش را پیدا کند و بخندد. میبینیم که او این حرکات را بدون هیچ حمایتی و در ارتفاع انجام میدهد، در حالیکه دو ساعت هم از طی مسیر او زمان سپری شده است. انجام بعضی از این حرکات در حد دو دقیقه هم بسیار دشوار است و عضلات هم یاری نخواهد کرد. تمام اینها نشاندهنده اراده خارقالعاده «الکس» است. آزمایشهایی بر روی او انجامشده تا معلوم شود که چرا ترس بر او غلبه نمیکند. نتیجه آزمایشات نشان میدهد «الکس» نیاز دارد که بترسد و از مواجهه با هیولای درون لذت میبرد.
وی ادامه داد: ساخت چنین فیلمی برای کارگردان و تیم فیلمسازی یک جنگ روانی بزرگ است؛ تصور کنید در حال ساخت فیلمی هستید که در آن ممکن است دوست شما جان خود را در آن از دست بدهد. به نظر من چایواسارلی «انفرادی آزاد» را بهعنوان یک فیلم ورزشی نساخته است؛ این یک فیلم روانشناسانه است که میخواهد به ذهن «الکس» نزدیک شود تا ببیند در وجود کسی که جان خود را اینگونه به خطر میاندازد، چه میگذرد. لبخند «الکس »پس از طی مسیر، جایزهای است که نصیب تیم فیلمسازی میشود.
این سنگنورد افزود: «الکس» انسان خاصی است و رفتارهای ویژه خود را دارد؛ میبینیم صبحها در حال یوگاست، جارو میکشد، گوشت نمیخورد، مشغول کارهای خیریه است و.. او را میتوان ابرانسان نیچهای امروز نامید. همه انسانها تواناییهایی دارند که در زندگی شهری امروز به دست فراموشی سپرده شدهاند و با تمرکز میتوان آنها را بالفعل کرد. «الکس» یک جنگجوست که با زندگی میجنگد و پلانهایی در این فیلم وجود دارد که همین یک بار امکان ضبط آنها وجود داشته است و ممکن است هیچگاه تکرار نشوند.
مهماندوست در پایان گفت: «الکس» در واقع در درون خود مشغول سنگنوردی و با خود درگیر است. او کل مسیر را همچون شعر مینویسد و از حفظ است، به همین دلیل میتواند عضلاتش از نوک پا تا سر را اینگونه هماهنگ نگه دارد و به دام مرگ نیفتد. «الکس» به دنیای امروزش دهنکجی میکند و به این تنهایی بیرون از شهر پناه میآورد و شروع به جنگ با هیولای درون میکند. در فیلم «انفرادی آزاد» روحیات «الکس» خیلی خوب و دقیق نمایش داده شده است و میتوان به شناخت کاملی از او دست پیدا کرد.