مراسم نکوداشت مرتضی ممیز به مناسبت هجدهمین سالگرد او، جمعه ۲۴ آذر ساعت ۱۷ در سالن استاد جلیل شهناز برگزار شد. اجرای این برنامه برعهده امرالله فرهادی بود.
به گزارش روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، امرالله فرهادی در بخش ابتدایی این مراسم گفت: امسال هم به رسم ۱۸ سال گذشته که از درگذشت زنده‌یاد مرتضی ممیز می‌گذرد، به لطف و همت خانواده و بنیاد ممیز و به خصوص انوشیروان ممیز عزیز مراسم و نمایشگاهی را تدارک دیده‌اند.
او در ادامه یادداشتی از افسانه ممیز (همسر زنده‌یاد مرتضی ممیز) که در مراسم حضور نداشت را به نیابت از او خواند.
فرهادی در ادامه بیان کرد: به نوبه خود، از جانب جامعه طراحان گرافیک ایران از دوستانی که هر سال این رویداد را برگزار می‌کنند، صمیمانه تشکر می‌کنم. همین که در این مراسم شرایطی را ایجاد می‌کنید تا با نمایش آثار هنرمندان مطرح گرافیک جهان، بچه‌ها، دانشجویان و حتی طراحان گرافیک ما با یک‌سری از آثار درجه یک جهان آشنا شوند و همچنان با نمایش آثار یکی از طراحان گرافیک ایرانی، یکی از طراحان گرافیک کشور خودمان را هم مورد تشویق قرار می‌دهید، از شما سپاسگزاریم. زیرا با این کار به دانش، سواد و علاقمندی‌های ما می‌افزایید.
انوشیروان ممیز(فرزند زنده‌یاد مرتضی ممیز) نیز در ادامه این مراسم گفت: در این رویداد سه نمایشگاه برگزار می‌شود. نمایشگاه اول مربوط به استاد اسدالهی است که در آن گزیده‌ای از نشانه‌ها و پوسترهای ایشان را در نگارخانه ممیز به نمایش گذاشتیم. نمایشگاه دوم مربوط به پوسترهای آلکساندر دیموس (هنرمند فرانسوی) است. این نمایشگاه حاوی ۴۰ پوستر بوده که مربوط به تئاتری در حومه پاریس است. این آثار در گالری پاییز به نمایش گذاشته شده است.
او افزود: نمایشگاه سوم نیز به مارک گاونینگ (طراح استرالیایی) اختصاص دارد. به این ترتیب گزیده‌ای از پوسترهای ایشان در گالری زمستان به نمایش گذاشته می‌شود. مانند هر سال از خانه هنرمندان، مدیریت و تمام کارکنان آن و دوستان دیگری که در این راه ما را یاری کرده‌اند، تشکر می‌کنم.
محمد مهدی عسگرپور مدیر عامل خانه هنرمندان ایران نیز در این مراسم گفت: به جهت عرض ادب و به نمایندگی از بقیه انجمن‌های عضو شورای خانه هنرمندان ایران در این جلسه صحبت می‌کنم. از خانواده استاد ممیز تشکر می‌کنم که هر سال بانی خیر شده و سبب می‌شوند تا علاقمندان به این استاد بزرگ و حوزه گرافیک و تجسمی گرد هم آیند و دقایقی را با هم بگذرانند. نسبت استاد ممیز با خانه هنرمندان نسبتی انکار ناشدنی است. ایشان نه فقط در کالبد خانه هنرمندان هستند و گالری مهم ما در این مجموعه به نام ایشان است، بلکه بخش قابل توجهی از روح خانه هنرمندان پیوند جدی با زندگی و نام استاد ممیز دارد.
او افزود: ممکن است برخی دوستان گاهی به یاد ایشان بیفتند، اما ما تقریبا هر روز به یاد ایشان هستیم. زیرا نام یکی از گالری‌های خانه هنرمندان ایران، به نام استاد ممیز است و ایشان یکی از موسسین اولیه خانه هنرمندان نیز بوده است. به همین دلیل وقتی در جلسات این چنین از هنرمندانی که از دست داده‌ایم، یاد می‌کنیم، می‌گوییم زنده هستند و واقعیت امر هم همین است.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در ادامه صحبت‌هایش بیان کرد: در مورد برخی از این اساتید بدون اغراق باید این حرف را زد. واقعیت این است که تصور نبودن استاد ممیز هم تصور عبثی است. ایشان انگار کاملا حضور دارند. ایشان در ارتباطی ما با مجموعه گرافیک نوین در کشور ایران هستند. امثال ما باید بگوییم خوش به حالمان که در دوره‌ای زیست کردیم که استاد ممیز بودند و ما از نزدیک ایشان را دیدیم. برای همه آرزوی موفقیت دارم. برای استاد بزرگمان؛ آقای ابراهیم حقیقی نیز آرزوی طول عمر و سلامتی دارم.
ابراهیم حقیقی نیز در بخش بعدی این مراسم گفت: چقدر خوب است که این همه از جوانان سالن را پر کرده‌اند. قطعا درک درستی از معلمی دارند که اگرچه معلم مستقیم آنها نبوده، اما معلم همه ما بوده است. معلم‌های خوب دانشجویان خوبی را تربیت می‌کنند که معلم‌های خوبی می‌شوند و مدرسه‌های خوبی درست می‌کنند. وقتی سال ۴۸ مرتضی ممیز، بنیان رشته گرافیک را در دانشکده هنرهای زیبا را گذاشت، کاری کارستان کرد.
او افزود: به قول یکی از دوستان ما شکرگزار حرفه‌ای هستیم که مرتضی ممیز به آن آبرو بخشید و با تلاش خود برای آن انجمن و تعاونی درست کرد؛ دانشکده‌اش را رونق بخشید و دانشجویان بسیاری را تربیت کرد. اگر به عنوان یک حرفه آبرومند در تمام جهان، ما هم به این حرفه مشغولیم، قطعا شکر گذار و خوشحال هستیم و به آن افتخار می‌کنیم.
سال‌ها چقدر زود می‌گذرند؛ سال ۴۷ با مرتضی ممیز به عنوان معلمم آشنا شده‌ام. در سال ۴۸ نیز با مصطفی اسداللهی که یکی از اولین دانشجویان دانشکده گرافیک دانشگاه هنرهای زیبایی بود که مرتضی ممیز تاسیس کرد، آشنا شده‌ام.
حقیقی در ادامه بیان کرد: ۵۴، ۵۵ سال از آن روزی که دوستی‌ام با مصطفی اسدالهی آغاز شد، می‌گذرد و باید بگویم می‌توان او را به عنوان یکی از یادگارهای درخشان مرتضی ممیز نام برد. هر وقت ممیز فکر می‌کرد باید کاری کند، مصطفی اسدالهی یکی از کسانی بود که باید کنارش می‌بود. یکی از تلاش‌های مهم مرتضی ممیز معرفی گرافیک ایران به اروپایی‌ها بود. او واقعا کار کرد و این اتفاق افتاد و اکنون از گرافیک ایران به عنوان یکی از گرافیک‌های شاخص جهان نام می‌برند. این چیزی جز تلاش‌های مرتضی ممیز نبود. او همکارهایی تربیت کرد و ما همچنان با غرور مدیون او هستیم.
او ادامه داد: گرچه مصطفی اسدالهی امروز در ایران زندگی نمی‌کند اما همچنان حضور پررنگی در گرافیک ما دارد. تعداد نشانه‌هایی که مصطفی اسدالهی طراحی کرده است، به قدری است که ما هنوز بدون آنکه بدانیم کار مصطفی اسدالهی هستند، با آنها سر و کار داریم. پوسترها عمر کوتاهی دارند اما نشانه‌ها در فرهنگ هر مملکت باقی مانده و جز ذات زندگی هر قوم و ملتی می‌شوند و مصطفی در این قضیه بسیار تاثیرگذار بوده است. تاثیر مهم دیگر مصطفی تدریس بود. از وقتی فارغ‌التحصیل شد و برای ادامه تحصیل به پاریس رفت. بعد از ۴ سال برگشت و مشغول تدریس شد. تصور می‌کنم مصطفی بیش از ۲ هزار دانشجو تربیت کرده است.
حقیقی در پایان گفت: این چیزی نیست، جز آموزه‌هایی که همه ما از مرتضی ممیز یاد گرفته‌ایم. منظورم این پایداری و تربیت کردن بوده که جز وضایف ماست. او در ما عادت ساخت که وظیفه بشماریم. برای اینکه جز این حرکت‌ها نیست که سبب پایدار ماندن فرهنگ یک مملکت می‌شود. کار فرهنگی کردن، تداومی بدون چشم‌داشت و بدون دستمزد می‌خواهد. مصطفی اسدالهی از مرتضی ممیز آموخت. فکر می‌کنم خیلی از ما نیز بتوانیم این حرفه را برای فرهنگ مملکتمان پایدار نگه داریم.
در بخش دیگری از این مراسم ویدیویی از صحبت‌های الکساندر دیموس از فرانسه که در این رویداد نمایشگاهی از آثارش به نمایش گذاشته می‌شود، پخش شد.
رومن اتل رایزن فرهنگی فرانسه نیز در بخش دیگری از این مراسم گفت: آقای رییس بنیاد ممیز، مدیر خانه هنرمندان ایران، انوشیروان عزیز، خانم‌ها و آقایان، خیلی خوشحالم که امروز در جمع شما هستم. برای اینکه قرار است به رسم هر سال از ۱۸ سال پیش تاکنون، یاد مرتضی ممیز را از خلال برگزاری نمایشگاهی گرامی بداریم. مرتضی ممیز، پدر گرافیست معاصر ایران بوده که نسل‌های متفاوت از هنرمندان ایران را تعلیم داده است. اما ایشان همین طور ارتباط قوی و ویژه‌ای با فرانسه نیز داشته است.
او افزود: شما می‌دانید که بخشی از تحصیلات خود را در پاریس گذرانده‌اند. سالی که ایشان در پاریس بود، سال مهمی در تاریخ گرافیست است. سال ۶۸ سال مهمی در سیاست فرانسه و هنر و گرافیست است. چون اولین سالی است که گرافیست به عنوان یک هنر واقعی و کامل پذیرفته می‌شود. فکر می‌کنم این اتفاق یک تجربه مهم برای مرتضی ممیز بود. همچنین او در طول زندگی حرفه‌ای خود با بزرگان حوزه گرافیست فرانسوی، پیوند دوستی و حرفه‌ای داشته است.
رایزن فرهنگی فرانسه در ادامه بیان کرد: من بخت آن را نداشتم که مرتضی ممیز را از نزدیک بشناسم ولی مطمئنم بعد از برگزاری این نمایشگاه، اگر اینجا بود، به این نمایشگاه افتخار می‌کرد. چون هر یک از سه هنرمندی که در این نمایشگاه حضور دارند، به نوعی در حال انجام میراث ممیز هستند. به عنوان رایزن فرهنگی فرانسه، هر روزه برای تعمیق روابط بین دو ملت و دو کشورمان کار می‌کنم و فکر می‌کنم کارهای مهمی را باید باهم انجام دهیم. به همه برگزیدگان این نمایشگاه تبریک گفته و از همه تشکر می‌کنم.
در بخش دیگری از این مراسم، ویدیویی از صحبت‌های مصطفی اسدالهی از گرافیست‌های به نام ایرانی که در این رویداد، آثارش در گالری استاد ممیز به نمایش گذاشته شده است، پخش شد.
مصطفی اسدالهی در این ویدیو گفت: امیدوارم حال همگی بسیار خوب و سلامت باشد. از همگی برای حضورشان و دیدن کارهایم در خانه هنرمندان سپاسگزارم. اگر بخواهیم از گرافیک صحبت کنیم، باید به این نکته اشاره کنیم که کار توانایی ارتباط گرفتن با مخاطب خود را دارد یا خیر. به عنوان طراحی که مدت زیادی کار کرده است، باید بگویم کارهایی در این نمایشگاه ارائه شده است، شبیه یک کارنامه حرفه‌ای است. اگر کارنامه را شبیه کارنامه‌های تحصیلی در نظر بگیریم، در آن نمرات خوب، متوسط و ضعیف وجود دارد. این خصلت مجموعه کارهای یک طراح گرافیک است که معمولا در یک سطح نمی‌ماند.
او افزود: آنچه که باید در حداقل میزان داوری برای کار طراحی گرافیک در نظر گرفته شود، درست بودن کار گرافیک در عملکرد و کاربرد آن است. این نکته کلیدی، اصلی و بسیار مهمی است. همیشه علاقه شدیدی به سادگی داشتم و این یکی از ویژگی‌هایی است که از روزی که با گرافیک آشنا شدم، در کارهای خود اعمال کردم. چون فکر می‌کنم می‌تواند جذاب باشد. زیرا سادگی می‌تواند به صمیمیت کار اضافه کند. چنین لحنی را همیشه ترجیح داده و مورد علاقه‌ام بوده است.
اسدالهی در ادامه بیان کرد: سادگی و صراحت را دوست داشتم و همیشه به دنبال آن بودم و سعی کردم در گرایش‌های مختلف این حرفه، این نوع گرافیک را دنبال کنم. همچنین علاقه داشتم تجربیاتم را منتقل کنم. به همین دلیل در کنار کار حرفه‌ای، وقتی را در نظر گرفتم تا آنچه که در طراحی گرافیک یاد گرفته‌ام را به جوانان ارائه کنم.
او در پایان گفت: البته کار آموزش مسئولیت بسیار سنگین و حساسی است. بنابراین باید شرایطی فراهم شود تا آدم بتواند در آن کار درستی را انجام دهد. کار تدریس با طراحی گرافیک دو مقوله کاملا جداست. به‌صورتی که ممکن است یک طراح موفق در امر آموزش خوب نباشد. در پایان به این موضوع اشاره می‌کنم که من شاگرد استاد نازنین مرتضی ممیز بوده و خواهم بود. روحش شاد و یادش همیشه برایمان گرامی باشد.