در ادامه برنامه‌های مستند سینماتک خانه هنرمندان ایران که با همکاری انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند برگزار می‌شود، سه‌شنبه ۱۷ دی دو فیلم مستند «چغامیش» و «سالسوس» به کارگردانی آریان عطارپور در سالن استاد شهناز به روی پرده رفت. پس از آن نیز نشست نقد و بررسی فیلم‌ها با حضور آریان عطارپور و پدرام اکبری برگزار شد.
عطارپور در ابتدای صحبت‌هایش گفت: فیلم «چغامیش» که اولین فیلم من است، در سال ۱۳۹۴ ساخته شد؛ یعنی در همان سالی که اشیاء باقیمانده در دست دانشگاه شیکاگو به ایران عودت داده شد. منبع اصلی پژوهش من در این فیلم یک کتاب سه جلدی بود که جلد اول آن‌را هلن جی کنتور و جلدهای دوم و سوم آن‌را آقای علیزاده استاد دانشگاه شیکاگو تالیف کرده است. سعی کردم آن بخش از اشیائی که در حفاری‌ها در تپه یافت شده‌اند را در فیلم بیاورم. بخش عمده‌ای که در فیلم مورد اشاره قرار می‌گیرد، جای مهر گلی است که به یک ارکستر کامل شامل سازهای بادی و زهی و کوبه‌ای مربوط می‌شود.
وی ادامه داد: مهم‌ترین چیزی که در این پژوهش‌ها دریافتم، توپک‌های گلی است که به تجارت مربوط می‌شده است. این توپک‌ها در ایران فقط در تپه‌های چغامیش یافت شده‌اند. مشابه چنین توپیک‌هایی را در تمدن‌های بین‌النهرین و سومری‌ها در منطقه کرکوک داریم و مختص به چغامیش نمی‌شوند. اما به هر حال در یافته‌های باستانی، تحفه‌ای کمیاب است که بخش عمده آن در تپه چغامیش پیدا شده است. شیوه استفاده از این توپک‌ها به این‌صورت بوده است؛ مثلا یک پیک مشغول حمل سه گوسفند به یک شهر دیگر بوده باشد. کسی که چنین مسئولیتی را به پیک واگذار کرده، توپکی به او می‌دهد که رابط بین فروشنده و خریدار محسوب می‌شود. خریدار توپک را می‌شکند و می‌بیند که در درون آن سه توپک وجود دارد. این توپک‌ها مهر و موم می‌شدند و فقط پس از شکسته شدن امکان دستیابی به اطلاعات درون آنها وجود داشت. یعنی شبیه یک قفل است که از کم و کاستی در محموله جلوگیری می‌کرد.
عطارپور افزود: این توپک‌ها هر کدام شکل خاص داشتند؛ توپک تخت دکمه‌ای و توپک گرد هر کدام معنای خاص خود را داشتند. یا مثلا توپک‌هایی که معنای عددی داشتند که برای محموله‌های پرتعداد استفاده می‌شدند و مانند یک ضریب در کنار توپک اصلی عمل می‌کردند. پیشینه خطوط تصویری که بعدها به مرور به‌وجود آمدند به همین توپک‌ها برمی‌گردد که ابتدا روی مهرهای گلی فشار داده می‌شدند و شکل توپک روی گل خراشیده می‌شد و همین‌ها به‌تدریج تبدیل به خطوط انتزاعی و در نهایت خطوط امروزی شدند.
این مستندساز در ادامه به دیگر فیلم خود پرداخت و گفت: فیلم «سالسوس» که حال و هوای متفاوتی دارد در سال ۱۳۹۶ ساخته شد و آخرین فیلمی است که به اتمام رسانده‌ام. این فیلم در شبکه مستند تهیه شده است. طرح فیلم را خودم ارائه دادم که در ابتدا خیلی وجوه تخیلی و داستانی در آن قوی‌تر بود؛ اما به‌دلیل شرایط تولیدی و نظر کارفرماهای شبکه مستند، در نهایت رویکرد مستندتری پیدا کرد. «سالسوس» راجع به آدمی است که تا حدودی نسبت به قوانین لجباز است؛ او دیالوگی درونی بین خودش و دکتری که همان وجدانش است برقرار می‌کند.
عطارپور در پایان گفت: موعظه‌های پزشک از جنس همین موعظه‌هاست که هر روز می‌شنویم و مدام به ما می‌گویند قانون‌مدار باش و مطیع باش و.. رعایت کردن قانون از نظر من یک مساله پیچیده است و از نظر اجتماعی باید شرایطی فراهم باشد تا فرد بتواند از قانون پیروی کند. استدلال‌های پزشک از جمله آمارهایی که از سازمان بهداشت جهانی ارائه می‌دهد، اشتباه نیستند. یعنی درست می‌گوید که سوسیس و کالباس مصرف نکنید، چون واقعا برای ما مضر هستند. اما حرف‌ها و دفاعیات شخصیت اصلی فیلم هم اشتباه نیست و رابطه او با دکتر به نوعی تراژیک است. سعی کردم تا پایان فیلم موازنه میان این دو نفر و اینکه هر دو آنها به‌شکلی درست می‌گویند را حفظ کنم.