در ششمین لایو «آهنگ» با محوریت کپی رایت در موسیقی درباره چالش‌های پیش روی این هنر برای حفظ حقوق مولفان و اهمیت حمایت اهالی موسیقی از یکدیگر گفت‌و‌گو شد.
به گزارش روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، ششمین نوبت از برنامه «آهنگ» با موضوع کپی رایت در موسیقی با حضور اشکان کمانگری خواننده و نیما جوان ناشر و پخش کننده و سما بابایی مجری کارشناس موسیقی در لایو اینستاگرام خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
کمانگری: حمایت از موسیقی را از خود شروع کنیم
اشکان کمانگری در ابتدای این لایو درباره کارکرد موسیقی در صداوسیما که از نمایش ساز نیز امتناع می‌کند، بیان کرد: شاید اگر از 60 درصد برنامه‌های تلویزیونی موسیقی را حذف کنیم عملا بخش عمده‌ای از آن آسیب می‌بیند. قبل از هر اقدامی برای بهبود شرایط موسیقی باید کار فرهنگی صورت بگیرد. جوانان شاعر، شاعرانگی را در وهله اول به عنوان شغل خود بپذیرند. همچنین نوازندگان، موسیقی را به عنوان حرفه خود بشناسند. مخاطبان نیز در رسیدن به این هدف سهم مهمی دارند. برای مثال اگر من یک آلبوم یا یک قطعه موسیقی را هدیه می‌گیرم، بدانم و مطمئن شوم که حق مولف آن پرداخت شده است. می‌توان برای استفاده‌های غیرقانونی نیز جریمه در نظر گرفت.
وی در پاسخ به این سوال که چرا مخاطبان موسیقی معمولا حاضر نیستند هزینه زیادی را برای خرید تولیدات این هنر پرداخت کنند، عنوان کرد: حضور و فعالیت بسیاری از هنرمندان خوب و تحصیل کرده‌مان در فضای مجازی به ویژه در ایام کرونا باعث شده است تا آن‌ها موسیقی خود را رایگان عرضه کنند. اگرچه این فضا کارکرد تبلیغاتی و معرفی محصول دارد، اما نباید با ویترین شهر کتاب که قرار است محصولی در آن عرضه شود یا صحنه‌ای برای اجرای کنسرت اشتباه گرفته شود. ما باید ابتدا از خودمان شروع کنیم و آلبوم موسیقی همکارانمان را خریداری کنیم. متاسفانه آمارهای انتشار و خرید آلبوم‌ها بسیار پایین است. معمولا هزار نسخه از اثر منتشر و بخشی از همین تعداد نیز هدیه داده می‌شود. جامعه موسیقی باید حمایت از این هنر را از خود شروع کند و اگر هم قرار نیست هزینه‌ای برای بهره بردن از موسیقی هنرمند پرداخت شود، از مولف آن برای پخش موسیقی‌اش دست کم اجازه گرفته شود.
این خواننده افزود: هنرمندان می‌توانند در یک کار جمعی و فرهیخته توجه مخاطبان خود را به یک جریان جلب کنند. حیف است از فرصت فضای مجازی برای نزدیک‌تر شدن به یکدیگر و حمایت از موسیقی استفاده نکنیم. ارتباط اهالی موسیقی با یکدیگر می‌تواند زمینه‌ساز اتفاقات موثری باشد. حمایتی که اهالی تئاتر و سینما از یکدیگر دارند، باید در موسیقی نیز وجود داشته باشد. تماشای کنسرت‌ها باید در برنامه‌های اهالی موسیقی باشد. در حالی که معمولا خوانندگان به تماشای کنسرت‌های یکدیگر نمی‌روند. باید بدانیم که در حوزه موسیقی قرار است در یک بازه زمانی یک ساله چه تعداد برنامه داشته باشیم و آلبوم منتشر کنیم و برای فروش تک‌تک بلیت کنسرت‌ها و آلبوم‌ها برنامه‌ریزی کنیم.
آرش کمانگری در پایان به انتشار آلبوم «مرا آواز دادی» در همکاری با محمدجواد ضرابیان در آینده‌ای نزدیک خبر داد.
جوان: حلقه تبلیغ و پروموت موسیقی در ایران درست نیست
نیما جوان ناشر و پخش کننده موسیقی مهمان دیگر لایو «کپی رایت در حوزه موسیقی» بود. وی در پاسخ به این که وقتی صداوسیما خود ناقض حق کپی‌رایت موسیقی و در عین حال مصرف‌کننده آن است، چطور می‌توان به یک نتیجه مشخص رسید، بیان کرد: با این که امر فرهنگسازی مهم است اما به نظرم تا زمانی که قانونی در کار نباشد، نمی‌توان هدفی را پیش برد. البته قانون حمایت از مصنفین و مولفین وجود دارد، اما مشکل در عدم رعایت قانون است.
وی افزود: علیرغم تلاش‌های خانه موسیقی برای حل چالش با صداوسیما، این سازمان هنوز حاضر به مذاکر نشده است. ایران به راحتی نمی‌تواند به قانون کپی رایت بین‌المللی بپیوندد. زیرا در کشور ما سانسور وجود دارد و یکی از قوانین کنوانسیون برن منع سانسور است اما در داخل کشور شاید بتوان این مساله را عملیاتی کرد. از آقای رییسی به عنوان رییس جمهور جدید که شعارشان بر عدالت متکی است، باید مطالبه کرد. متاسفانه حقوق معنوی و مادی هنرمندان موسیقی رعایت نمی‌شود.
جوان رعایت قانون کپی رایت را در حل بخشی از مشکلات معیشتی و اقتصادی هنرمندان موسیقی موثر دانست و گفت: اگر در مدینه فاضله‌ای قرار داشتیم که قانون کپی رایت در آن رعایت می‌شد، شاید مشکلات معیشتی نیز برای بسیاری از اهالی موسیقی وجود نداشت. متاسفانه شرکت‌هایی نظیر «هرمس» که در دوره‌ای توانستند بر نشر و عرضه موسیقی تاثیرگذار باشند، در حال حاضر تولیدات چندانی ندارند و شاید دو سال یکبار یک محصول را پروموت کنند. ما نیز مدت‌هاست نتوانسته‌ایم که قرارداد پخش ببندیم.
وقتی توان تولید نداشته باشیم و نتوانیم در استودیوها فعالیت کنیم به ویژه در دوران کرونا که عملا کنسرت‌ها لغو شد و مردم دچار بحران‌های اقتصادی شدند، اولین کالاها، محصولات فرهنگی بودند که از سبد مصرف مردم کنار رفتند. در این شرایط هنرمندان و مخاطبان همگی مایوس می‌شوند. متاسفانه نسخه آلبومی انتشار موسیقی در حال فراموشی است که خوانندگان به انتشار تک قطعات روی آورده‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در دنیا نیز نسخه فیزیکی آلبوم‌ها در حال حذف است و چه محصولی جایگزین آن می‌شود، بیان کرد: انتشار آلبوم‌ها در دنیا کمرنگ شده است اما هرگز حذف نخواهد شد. همچنین حلقه تبلیغ و پروموت موسیقی نیز به درستی در ایران اتفاق نمی‌افتد. ما سال گذشته با شیوع کرونا سامانه فروشی به نام «لورکا استور» راه اندازی کردیم که افراد در همه نقاط کشور می‌توانستند اثر مورد نظر خود را سفارش داده و با پست تحویل بگیرند. دیدیم که در شهرستان‌ها از این سایت بسیار استقبال شد.
مدیر شرکت پخش «جوان» در پایان گفت: در شرایطی که اوضاع اقتصادی مردم خوب نیست، نمی‌توانیم از آن‌ها انتشار داشته باشیم به خرید محصولات فرهنگی بپردازند اما از دولت این انتظار می‌رود و محصولات موسیقی می‌تواند به عنوان هدایای فرهنگی برای برگزاری رویدادها و جشن‌های سازمانی و دولتی خریداری شده و به این طریق از هنر موسیقی حمایت شود. طرح برگزاری نمایشگاه موسیقی نظیر نمایشگاه کتاب قرار بود اجرایی شود که نمی‌دانم به چه دلیلی جلویش گرفته شد.