کتاب «تاریخ مصور نفت ایران» در خانه هنرمندان ایران رونمایی شد.
به گزارش روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، کتاب «تاریخ مصور نفت ایران» با حضور مسئولان صنعت نفت و اصحاب فرهنگ و هنر پنجشنبه 20 اردیبهشت در تالار استاد شهناز خانه هنرمندان ایران رونمایی شد. این کتاب که به همت مسعود فروزنده، تاریخنگار و حمایت مادی و معنوی وزارت نفت و شرکت خدمات فنی میادین آسماری در شمارگان 1000 نسخه به چاپ رسیده، مشتمل بر 8 فصل مصور درباره تاریخ صنعت نفت است.
رسول لاهیجانیان، مدیر برگزاری این آیین و از بانیان انتشار این کتاب، با ابراز خرسندی از شکلگیری یک حرکت جدید فرهنگی در گردآوری و حفظ آثار تاریخی در صنعت نفت و حمایت شرکتهای خصوصی در این مسیر گفت: جای بسی خوشحالی است که شرکتهای نفتی ایرانی، از پروژههای فرهنگی، هنری و تاریخی حمایت میکنند تا نویسندگان و هنرمندان بتوانند در حوزه نفت، آثاری ارزشمند از خود به جای بگذارند. من هم از شرکت خدمات فنی میادین آسماری بهدلیل حمایت مالی از این اثر فرهنگی قدردانی میکنم.
وی افزود: وزارت نفت در سال 1392 از مسعود فروزنده، تاریخنگار، خواست به تاریخنویسی در حوزه نفت روی بیاورد و بهصورت تخصصی در حوزه تاریخ این صنعت، مطالعه و پژوهش کند. این پروژه با حمایت مهندس زنگنه و همت اداره کل روابط عمومی وزارت نفت، با مدیرکلی اکبر نعمتالهی آغاز شد و ماحصل آن، مجلداتی است ارزشمند با عنوان تاریخ تحلیلی نفت، تاریخ روزشمار نفت، تاریخ مصور نفت ایران و دو اثر دیگر با موضوع اکتشاف و دریا.
لاهیجانیان در ادامه با تاکید بر اهمیت و ضرورت اطلاعرسانی و بازتاب فعالیتهای صنعت نفت، از این حرکت فرهنگی بهعنوان یک الگو برای دیگر نویسندگان، علاقهمندان به تاریخ صنعت نفت، همچنین دیگر شرکتهای خصوصی داخلی یاد و تصریح کرد: صنعت نفت در آگاهی بخشی به ارتقای فرهنگ عمومی و ایجاد حساسیت در مردم ضعیف عمل کرده است. از سوی دیگر، ایران حتی در قانون اساسی خود که یک کشور نفتی است، اسمی از نفت نبرده است، در بسیاری از رشتهها همچون حقوق نیز این کمبود بسیار احساس میشود. ما یک قانون مشخص برای نفت نداریم، آن چیزی هم که در حال حاضر وجود دارد، در انحصار دولت است. ورود مباحث نفتی به علوم گوناگون و آشنایی تحصیلکردگان ما با مفاهیم نفتی، سبب آگاهی بخشی عمومی و ایجاد حساسیت در مردم خواهد شد؛ تنها حساسیتی که ما در موضوع نفت به مردم منتقل کردیم، حضور خارجیها در نفت است که آن هم به گذشته باز میگردد.
وی نقش موزه، سینما و کتاب را در معرفی دستاوردهای صنعت نفت، پراهمیت خواند و گفت: مردم از این طریق میتوانند با فعالیتها و کوششهای تمام کسانی که دراین حوزه زحمت کشیدهاند و تاریخ صنعت نفت ایران را رقم زدهاند، آشنا شوند.
در ادامه اکبر نعمتالهی، مدیر موزهها و مرکز اسناد صنعت نفت، با اشاره به مشکلات و چالشهای پیش رو در ایجاد تشکل فرهنگی در صنعت نفت به منظور حفظ و احیای مستندات تاریخی این صنعت افزود: با فرا رسیدن 5 خرداد، سالگرد فوران نفت از چاه شماره یک، این صنعت پا به صد و دهمین سال زایش خود میگذارد؛ 110 سال از تاریخ صنعت نفت ایران میگذرد ولی ما کاری برای تاریخ آن نکردیم.
وی افزود: ما بعد از دوره اصلاحات که نطفه اولیه توجه به حفظ آثار تاریخی این صنعت در آن بسته شد، راه سختی را پشت سر گذاشتیم. گرچه در این سالها اقدامهایی در این زمینه صورت گرفت، اما چون سازمانیافته و منسجم نبود، متوقف شد. حرکت بعدی در پایان سال 1392 و آغاز سال 1393 با راهاندازی دفتر مدیریت موزهها و مرکز اسناد صنعت نفت آغاز شد و این بار شکل رسمی به خود گرفت. این مدیریت در ابتدا دو هدف بزرگ را دنبال کرد؛ بررسی آنچه در این صنعت بوده و باقی مانده است، و گردآوری و حفاظت از آنها. بررسی این وضعیت با شکلگیری دو گروه مجزا از کارشناسان در حوزه اشیا و اسناد اجرایی شد و دستاورد آن شناسایی بیش از 25 میلیون برگ سند و ثبت ملی 124 مکان تاریخی است.
نعمتالهی ادامه داد: هم اکنون 23 نقطه را برای موزه شدن انتخاب کردهایم که دو نقطه آن به بهرهبرداری رسیده و در معرض بازدید عموم قرار گرفته است و سه نقطه دیگر نیز امسال به بهرهبرداری خواهد رسید؛ سناریوی دیگر موزهها و موقعیتهای آنها تعیین شده است.
مدیر موزهها و مرکز اسناد صنعت نفت از راهاندازی واحدی با عنوان واحد تاریخ شفاهی صنعت نفت در مدیریت موزهها و مرکز اسناد خبر داد و گفت: به این صنعت بزرگان بسیاری آمدند و رفتند و کسی از آنچه در دلهای آنها گذشت، خبر ندارد. ما بهدنبال آن هستیم که این حرفها را به گوش آیندگان برسانیم. اولین فعالیتی که در این حوزه در این واحد انجام شد، گفتوگو با وزیران بعد از انقلاب بود. اولین کتابی هم که در این زمینه سال گذشته به چاپ رسید، به زندگینامه آقای دکتر معین فر، نخستین وزیر نفت بعد از انقلاب اختصاص دارد.
نعمتالهی با تاکید بر این نکته که ما یک کار تحقیقاتی و پژوهشی را شروع کردهایم، افزود: در تهیه کتابهای تاریخ تحلیلی صنعت نفت و روزشمار صنعت نفت، آقای فروزنده بهعنوان مجری پروژه، کوشش فراوانی متحمل شد، اما پیگیریهای ایشان به نتیجه رسید و ما اسناد ناب دیگری هم در اختیار داریم که در قالب کتاب و در فضای مجازی در اختیار علاقهمندان قرارخواهد گرفت. این مدیریت با وجود روشی که دیگر سازمانهای اسنادی در پیش گرفتهاند، اسکن کلیه اسناد را بدون هیچ محدودیتی در اختیار عموم قرار میدهد.
وی از این حرکت به عنوان یک نهضت ملی یاد و اظهار امیدواری کرد که با همکاری همه این حرکت تداوم یابد.
مسعود فروزنده، تاریخنگار و مولف کتاب تاریخ مصور نفت ایران، در ابتدا از مشوقان خود در تهیه و انتشار این کتاب تشکر کرد و در خصوص دلایل تهیه و انتشار آن گفت: در سال 1392 رسول لاهیجانیان به من پیشنهاد داد درباره تاریخ صنعت نفت پژوهش و کتابی را منتشر کنم. من در زمینه تاریخ ادیان تحصیل و فعالیت کرده بودم، اما از آنجا که زاده آبادان هستم و علاقهمند بودم از این منطقه زرخیز مطلبی بنویسم، پیشنهاد ایشان را قبول کردم. کتابی که پیش رو دارید، کتابی است با موضوع «تاریخ نفت بهصورت مصور» که روند پیشرفت این صنعت را به تصویر میکشد.
فروزنده با تاکید بر اهمیت تصاویر در روایت تاریخ میافزاید: عکسها، ثبتکننده و روایتگر لحظات ناب زندگی در گذشته است. تصویرها، بخشی از رابطه انسان با جامعه و محیط را روایت میکند. کتاب حاضر کوششی تصویرگرایانه است از تحول صنعت نفت در یکصدسال گذشته. هدف از گزینش و چینش این تصاویر، خلق تاریخی مصور از صنعت نفت، تا نسل امروز از کوشش و رنج نسلهای گذشته آگاه شود.
وی در پایان گفت: این کتاب حاوی تصاویری است که از منابع گوناگون و متنوع استخراج شده است؛ از مجلهها و نشریههایی مانند روزنامه اطلاعات، کیهان، گاردین، نیرو و راستی، نشریه اخبار هفته، گزارش سالانه رئیس هیات مدیره کنسرسیوم، آرشیو کاخ گلستان، سایت موزه نفت، پیک نفت، هفتهنامه مشعل و پایگاه اطلاع رسانی شانا و بی پی، و همچنین از کتاب و مقالههایی مانند تاریخ ایران کمبریج، جنگ و نفت، تاریخ شرکت بی پی و.. .