دهمین نشست مجازی «تجسم» با موضوع خوشنویسی‌شناسی و تحت عنوان نظریه یک دانش جدید ، یکشنبه 19 دی ماه در صفحه اینستاگرام خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، در این برنامه شمس‌الدین مرادی، خوشنویس و کارشناس ارتباط تصویری به گفتگو با حمیدرضا افسری، پژوهشگر و خوشنویس پرداخت.
در ابتدای این نشست مجازی حمیدرضا افسری درباره آخرین مقاله‌اش در حوزه خوشنویسی گفت: تجربه خوشنویسی و پژوهش من را به سمت ایده جدیدی به نام خوشنویسی شناسی سوق داد. فرض من بر این است که این ایده می‌تواند یک دانش باشد، دانشی که از ویژگی‌های مشترک خطوط سخن می‌گوید و تقریبا مثل زبان‌شناسی.
وی با اشاره به تمایز بین خط و خوشنویسی بیان کرد: من خوشنویسی را حد وسط بین خط و هنر می‌دانم، از این جهت که معتقدم اثری خوشنویسی است که به یک نشان خطی ختم شود. از طرفی باید جنبه‌ای زیبایی‌شناسی داشته باشد تا بتوان گفت اثری خوشنویسی است.
این پژوهشگر درباره ارتباط بین خط و خوشنویسی عنوان کرد: خوشنویسی همانطور که از اسمش می‌آید، خوش نوشتن است. بنابراین خوشنویسی مرحله تکامل یافته خط است. خط کارکرد خودش را دارد و پیدایش خوشنویسی را باید کمی پس از پیدایش خط جستجو کنیم.
افسری مطرح کرد: وقتی خطوط کشورهای مختلف را با هم مقایسه می‌کنیم، از تعصباتمان نسبت به خوشنویسی کم می‌شود و می‌بینیم که این طور نیست که خوشنویسی فقط در ایران باشد. کشورهای لاتین هم اصطلاحا فونت‌های مختلفی را استفاده می‌کنند که زیبا هم هست. با اینکه ساختار خط ما طوری است که حروف به هم پیوسته می‌شود و بنابراین شما می‌توانید یک کلمه را به چندین شکل بنویسید اما آن‌ها خودشان را محدود نکردند و می‌بینید چندین مدل فونت طراحی می‌کنند. این نشان می‌دهد که آنان هم تلاش می‌کنند خوشنویسی‌شان در یک چارچوب محدود نباشد. ما در خوشنویسی ایرانی محو شده‌ایم، در صورتی که بد نیست کشورهای دیگر را هم مد نظر قرار دهیم و سعی کنیم از پتانسیل آن خوشنویسی‌ها بهره‌مند شویم.
افسری در بخش دیگری از این نشست مجازی درباره جایگاه خوشنویسی امروز در سیر تاریخ این هنر اظهار کرد: در دوره‌ای ضرورت این بود که انجمن خوشنویسان تشکیل شود. از لحاظ کمی تعداد خوشنویسان زیاد شد و از نظر کیفی نیز تا حد خیلی زیادی، خوشنویسان خوب پرورانده شدند. اما باز هم جای کار دارد و کاستی‌هایی وجود دارد و انجمن خوشنویسان به عنوان یک نهاد جا افتاده در این حوزه خیلی می‌تواند تاثیر‌گذار باشد. ما الان خلاهای پژوهشی داریم، ویراستار خوشنویسی و کسی که به خوشنویسی مسلط باشد نداریم.
این خوشنویس گفت: من شیوه عمادالکتاب و کلهر را دوست دارم و سعی می‌کنم خطوطم را به این‌ها نزدیک کنم. تقلید از این بزرگان را عیب نمی‌دانم اما پیاده کردن هنر در دوره حال را با همان شکل سابق را نمی‌پسندم. ترجیح می‌دهم کیفیت و عیار خوشنویسی با المان‌های روز ترکیب شود که با دوره معاصر ما همخوانی داشته باشد.
وی افزود: خوشنویسی به استعداد فرد و تمرین‌هایش بستگی دارد. ممکن است در عصر حاضر هم خطی به وجود بیاید، زیبا و بلیغ.
حمیدرضا افسری ادامه داد: اگر از چارچوب هنری که برای خودمان تعریف کرده‌ایم خارج شویم و رشته‌ها و هنرهای دیگر را در سرزمین‌های دیگر مقایسه کنیم، می‌توانیم از آن‌ها هم بهره بگیریم.