پانصد و هشتاد و هفتمین برنامه از سری برنامههای سینماتک خانه هنرمندان ایران، دوشنبه ۴ تیر ۱۴۰۳ به نمایش فیلم «درخشش ابدی یک ذهن پاک» به کارگردانی میشل گوندری (محصول ۲۰۰۴) اختصاص داشت. پس از نمایش این فیلم، نشست نقد و بررسی آن با حضور خسرو نقیبی برگزار شد. اجرای این برنامه برعهده سامان بیات بود.
نقیبی در این نشست گفت: این فیلم جز ده فیلم محبوب زندگی من است. میتوان از منظری درباره دو خالق آن که نویسنده و کارگردان آن هستند صحبت کرد. هر دو آنها سردمداران سینمای نوگرایانهای باشند که پس از نسل طلایی قبلی، وارد هالیوود و جریان اصلی سینما میشوند. از نویسنده این فیلم به عنوان یکی از مهمترین فیلمنامهنویسان سینمای معاصر نام میبرند. میشل گوندری نیز آدم پرکاری نیست اما در همین فیلم خاص، وسواسهای عجیب و غریبی را به کار برده است. به عنوان مثال او جیم کری که از رابطهای بدی بیرون آمده، را مجبور میکند که یک سال وارد رابطه جدیدی نشود و حال بد خود را به درون فیلم بیاورد. همچنین در فیلمبرداری و موارد دیگر نیز وسواس خاص خود را داشته است. خروجی چنین وسواسی منتج به چنین فیلمی شده است.
او افزود: ما با فیلمی مواجهیم که در دو منظر کاملا متفاوت خیرهکننده و ویژه است. یعنی هم در فرم و استفاده از سبکهای قصه گویی و هم در درام خود و بیان یکسری از مفاهیم، کار ویژهای را انجام میدهد. در اینجا اگر ایده کلینیک پاک کردن ذهن را کنار بگذاریم، فیلم داستان زوجی را روایت میکند که عاشق هم میشوند و در ادامه با چالشهایی مواجه هستند. در واقع اثر از رابطهای حرف میزند، که آدمها نمیتوانند از هم بگذرند و دوباره به هم بر میگردند. در واقع برای اینکه نمیتوانند از هم بگذرند، تصمیم میگیرند که ذهن خود را پاک کنند. به این ترتیب همه چیز در فانتزی عینیت پیدا میکند.
این منتقد سینما در ادامه بیان کرد: در این فیلم با یکی از بهترین شکلهای قصهگویی درباره رابطه و عاشقانه زن و مرد مواجهیم. در وجهه فرم نیز با یک سوی تکنیکی وسواسگونه طرفیم که از فیلمنامه میآید و به فیلم میرسد. نویسنده در این فیلم ابزاری را در اختیار کارگردان قرار میدهد که میتواند تماشاگر را به شدت مرعوب و در عین حال به داستان تازه خود جذب کند.