مجید رجبی‌معمار در نشست رسانه‌ای مرور فعالیت‌های خانه هنرمندان ایران در دوران کرونا با اشاره به انتظارات اهالی هنر از رییس جمهور جدید و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این توقع از رئیس جمهور منتخب وجود دارد که شرایط سخت هنرمندان را درک کند و وزیر فرهنگ و ارشادی آگاه به مسائل هنر و هنرمندان و دغدغمند را معرفی کند.
به گزارش روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، نشست رسانه‌ای مجید رجبی‌معمار مدیرعامل خانه هنرمندان ایران با عنوان «مروری بر فعالیت‌های خانه هنرمندان ایران در دوران کرونا» صبح امروز (دوشنبه 14 تیر) در سالن استاد امیرخانی خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
کیوان کثیریان مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل خانه هنرمندان ایران در ابتدای این نشست که به دلیل شیوع و موج پنجم کرونا به‌صورت برخط از لایو اینستاگرام خانه هنرمندان ایران برگزار شد، بیان کرد: این اولین نشست خبری مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در سال 1400 است. در یکسال و نیم اخیر درگیر ویروس کرونا هستیم و بیشترین لطمه را فعالیت‌های فرهنگی و هنری و اهالی آن دیده‌اند. خانه هنرمندان ایران به عنوان یک کانون مهم در شهر تهران نیز متاثر از شیوع این ویروس بوده است.
وی افزود: اما خانه هنرمندان ایران بخشی از فعالیت‌های خود را در دوران کرونا در فضای آنلاین دنبال کرد که در این نشست تشریح می‌شود. همچنین به جهت اهمیت حفظ سلامتی اهالی رسانه تصمیم گرفتیم این نشست را به صورت آنلاین برگزار کنیم.
در ادامه مجید رجبی‌معمار مدیرعامل خانه هنرمندان با ابراز تسلیت به مناسبت درگذشت دو تن از همکاران رسانه در حادثه اخیر واژگونی اتوبوس بیان کرد: شیوع کرونا مشکلات و تنگناهای زیادی را برای عموم مردم و اهالی فرهنگ و هنر ایجاد کرد. البته این مشکلات در زمینه‌های مختلف شدت‌های متفاوتی داشته است و هنرمندان تئاتر، سینما، تجسمی و… هریک به نوعی تحت تاثیر این وضعیت دشوار قرار گرفتند. با توجه به این که این ویروس و تغییرات آن قابل پیش‌بینی هم نیست، شرایط عجیبی را از ابتدا تاکنون رقم زده است اما لازم است خود را با شرایط وفق و به فعالیت‌های فرهنگی و هنری ادامه دهیم.
وی افزود: طبق گزارش‌های رسیده از سوی سازمان جهانی بهداشت و علیرغم کشف و ساخت واکسن کرونا همچنان هشدارهایی مبنی بر جهش و تغییرات جدید ویروس و رعایت مستمر پروتکل‌های بهداشتی داده می‌شود اما نمی‌توان فرهنگ و هنر را تعطیل کرد. ضمن این که اهالی فرهنگ و هنر علاوه بر این که معیشت خود را از طریق فعالیت‌های خود دنبال می‌کنند، باید به مردم نیز به واسطه هنر خود امید و روحیه بدهند.
رجبی‌معمار با مرور فعالیت‌های خانه هنرمندان ایران در روزهای ابتدایی درگیری با ویروس کرونا عنوان کرد: بعد از مدتی از آغاز شیوع کرونا تصمیم گرفتیم خانه هنرمندان ایران به فعالیت‌های خود ادامه بدهد. چاره‌اندیشی کردیم تا در فواصل بهبود شرایط بین پیک‌های کرونا گالری‌ها و نمایشگاه‌ها برقرار باشند اما به تدریج دریافتیم که کار بسیار سخت است و گریزی از وضعیت جهانی نیست. سال گذشته تنها یک نمایش «برگشتن افتخارآمیز مردان جنگی» در دو بازه زمانی آبان و اسفند ماه به روی صحنه رفت که به دلیل مواجهه دوباره با شیوع کرونا اجرای آن متوقف ماند.
وی با اشاره به استفاده از ظرفیت اینترنت و فضای مجازی در ایام کرونا در خانه هنرمندان ایران توضیح داد: لایوها و نشست‌های برخط خانه هنرمندان ایران از نظر کمی و کیفی در مخاطبان ارتقا ایجاد کرد. تعداد بازدیدکنندگان این لایوها مورد توجه و درخور تحسین از منظر همراهی کارشناسان و متخصصانی بود که در این گفت‌وگوهای برخط در حوزه‌های مختلف ما را یاری کردند.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران با اشاره به برخی از لایوهای خانه هنرمندان ایران از ابتدای سال جاری گفت: حداقل پنج برنامه برای نکوداشت و یادبود زنده‌یادان نجف دریابندری، خسرو سینایی، منوچهر طیاب، اکبر عالمی، عبدالوهاب شهیدی و… برگزار شد. «شطرنج باد؛ تولد دوباره» در حوزه مرمت فیلم کار شاخص دیگری بود که در حوزه سینما برگزار شد. بیش از 50 پادکست با عنوان اساطیر یونان با کارشناسی سیاوش پاکراه در سال گذشته مورد توجه قرار گرفت. 12 برنامه تخصصی آگراندیسمان نیز با دعوت از برجسته‌ترین چهره‌ها در حوزه طراحی صحنه و لباس تئاتر و سینما، عکاسی، خوشنویسی، تصویرگری، نقاشی، طراحی و… برگزار شد.
رجبی‌معمار درباره سایر فعالیت‌های برخط خانه هنرمندان ایران توضیح داد: در برنامه «دوشنبه‌های سینما» با اجرای کیوان کثیریان تلاش شده است به موضوعات جدید با نگاهی آسیب شناسانه پرداخته شود. همچنین پنج لایو با موضوع نهادها و انجمن‌ها به معرفی این خانه‌ها و انجمن‌های اصلی هنری کشور و سیاست‌ها و فعالیت‌هایشان می‌پردازد. لایوهای «سخن» در حوزه ادبیات و «آهنگ» در حوزه موسیقی نیز به‌طور تخصصی در اینستاگرام خانه دنبال می‌شوند.
نشست‌های برخط «خشت» در حوزه معماری در راه است
وی با اعلام خبر آغاز لایوهای تخصصی در زمینه «معماری» با عنوان «خشت» در آینده‌ای نزدیک افزود: لایوهای خانه هنرمندان ایران در حوزه تئاتر نیز با عنوان «بندباز» مشکلات و شرایط این هنر را بررسی و ارزیابی می‌کند. در 7 رشته تجسمی نیز گفت‌وگوهای برخط «تجسم» از اینستاگرام خانه هنرمندان ایران میزبان مخاطبان و علاقه‌مندان به این هنرها خواهد بود.
رجبی معمار با اشاره به آغاز فعالیت گالری‌ها و نمایش‌ها از اردیبهشت 1400 به بعد بیان کرد: نمایش «پس از برخورد جسم سخت به سر» میزبان 850 تماشاگر با ظرفیت 50 درصدی سالن انتظامی بود که استقبال خوبی در شرایط کنونی محسوب می‌شود. نمایش «هیچ، میان ما» به کارگردانی سیاوش پاکراه نیز برای اولین بار به صورت رایگان اجرای خود را پشت سرگذاشت و میزبان 800 نفر در تعداد 32 اجرا بود. در سال 99، 13 نمایشگاه در خانه هنرمندان ایران برگزار شد که بزرگترین آن نمایشگاه «تصویرسال» به همت سیف‌الله صمدیان بود که با وجود شرایط کرونا مورد استقبال قرار گرفت و تا نوروز 1400 نیز ادامه یافت. نمایشگاه عکس‌های فیلم «درخت گردو» ساخته محمدحسین مهدویان، نمایشگاه مسکن با توجه سیلاب‌های صورت گرفته، یاد شهدای سلامت، نمایشگاه «صلح را باید از کودکی آموخت»، نمایشگاه عکس اورامانات با همکاری یونسکو، نمایشگاه «تهران از منظر هنرمندان»، نمایشگاهی از آثار استاد ممیز به مناسبت پانزدهمین سالگرد درگذشت او، نمایشگاه من شهروند زمین هستم و… مجموعه نمایشگاه‌هایی است که سال گذشته برگزار کردیم. این در حالی است که در شرایط غیرکرونا سالانه میزبان آثار حدود 100 نمایشگاه بودیم.
وی با اشاره به نمایشگاه‌های سال 1400 در خانه هنرمندان ایران توضیح داد: در ماه رمضان نمایشگاه اسماءالحسنی را برگزار کردیم و در ادامه میزبان نمایشگاه‌های طراحی مبلمان لهستانی، آثار حسن مرادی، روشنای بزرگان، فاصله، نگاهی دیگر، مرزی برای دیدن، بالقلم، مرثیه‌ای برای یک رویا و زیبایی در جنگ بودیم. در حال حاضر نیز انجمن سفال و سرامیک ایران، دومین سالانه نمایشگاه کاربردی‌های معناگرا را در مجموعه گالری‌های خانه هنرمندان ایران برگزار کرده است که با استقبال بسیار خوبی مواجهه بوده است. برنامه‌مان تا پایان سال نیز برای برگزاری گالری‌ها مشخص است که با توجه به وضعیت کرونا درباره برگزاری آن تصمیم‌گیری خواهیم کرد.
درآمدهای خانه هنرمندان ایران به 6 تا 8 درصد ماقبل کرونا کاهش یافت
رجبی‌معمار ادامه داد: خانه هنرمندان ایران یک نهاد دولتی نیست و بودجه سالانه مصوب ندارد و به جهت مشکلات بودجه تابستان پارسال ما موضوع را با اهالی رسانه در میان گذاشتیم و آنها همراهی خوبی داشتند و در مهر ماه با حضور اعضای شورای عالی خانه هنرمندان و معاون رییس جمهور و جمعی از مدیران دغدغه‌ها و مسائل صنوف و انجمن‌ها مطرح شد. در جمع‌بندی این جلسه قول داده شد تا خانه هنرمندان ایران و انجمن‌های هنری از حمایت مالی دولت و شهرداری تهران برخوردار شوند و برای هنرمندان و عضو انجمن‌ها نیز کمک هزینه و وام در نظر گرفته شود که بعد از پیگیری‌های فراوان، یک‌ونیم میلیارد تومان در سه قسط از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کند. یک و نیم میلیارد تومان نیز از سوی شهرداری تهران به این خانه کمک شد؛ رقمی که برابر با ساخت یک فیلم سینمایی متوسط است و اداره یکسال خانه هنرمندان ایران، نگهداری گالری‌ها، هزینه پرسنل و سایر هزینه‌های جاری حداقل مبلغی بین 10 تا 12 میلیارد تومان می‌طلبد. این رقم صرفا برای هزینه‌های مستمر کافی است نه تولید محتوا. همچنین خانه هنرمندان ایران از محل اجاره سالن‌ها، درصدی از فروش بلیت نمایش‌ها، اجاره رستوران‌ها و… پیش از کرونا درآمدی کسب می کرد که سال گذشته تنها 6 تا 8 درصد از درآمدهای قبل از دوران کرونا را توانست بدست آورد.
وی در ادامه نشست از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تقاضا کرد لیست وام‌های داده شده به هنرمندان و موسسات فرهنگی‌ای که در قالب وام کار این کمک‌ها را دریافت کردند، جزییات آن تشریح شود تا مشخص شود در سال 99 چه کسانی دریافت کننده این وام بوده‌اند. رجبی‌معمار افزود: این توقع از رئیس جمهور منتخب وجود دارد که شرایط سخت هنرمندان را درک کند. هنرمندان تجسمی، تئاتر خصوصی و بسیاری از هنرمندان در وضعیت استیجاری به فعالیت خود ادامه می‌دادند و در پرداخت اجاره بهایشان با مشکلات جدی مواجه‌اند. بسیاری از سالن‌های خصوصی تعطیل و جمع شده‌اند. خانه هنرمندان ایران نیز در شرایط سختی به سر برده است و امید دارد در دولت جدید از خبرگان هر رشته دعوت به مشورت و همکاری شود.
اخیراً بدون هیچ ابلاغیه رسمی نمایش‌ها تعطیل شده است. یا شنیدم در قالب یک مصاحبه رییس مرکز هنرهای تجسمی اعلام کرده است با توجه به پیک کرونا باید گالری‌ها تعطیل شوند. اما این تعطیلی چه‌طور مدیریت می‌شود؟ چرا سینما‌ها تعطیل نشده‌اند؟ چرا در یک وزارتخانه که جزییات شرایط کرونا را می‌داند و اطلاع رسانی درباره کرونا توسط وزارت فرهنگ و ارشاد صورت می‌گیرد، با توجه به دانستن احتمال تعطیلی‌ها چرا جلسات تخصصی با حضور اهالی و خبرگان هر رشته برگزار نمی‌شود تا بتوان با رعایت پروتکل‌های بهداشتی حداقل پیوستار فرهنگ و هنر به نوعی ادامه پیدا کند. برای مثال ظرفیت تماشاگران نمایش‌ها به 30 درصد کاهش یابد اما تعطیل نشود. همچنین درهای گالری‌ها به روی مردم با حفظ ضوابط بهداشتی باز باشد.
پاسخ به چند سوال؛ از طرح انتقادات به دولت دوازدهم تا طرح انتظارات از دولت جدید
بخش دوم نشست خبری مدیرعامل خانه هنرمندان ایران به طرح پرسش‌های اهالی رسانه اختصاص یافت.
وی در پاسخ به سوال عادل پازیار خبرنگار ایرنا درباره علت عدم عضویت انجمن عکاسان ایران در خانه هنرمندان ایران عنوان کرد: در اساسنامه مصوب و مفصل خانه هنرمندان ایران که توسط بزرگان فرهنگ و هنر تدوین شده است، تکلیف عضویت‌ها معلوم است. انجمن‌ها در این اساسنامه نباید مشکل قانونی داشته باشند، اما انجمن عکاسان ایران به این دلیل که از سوی وزارت کشور مجوز داشته و اردیبهشت 98 مجوز آن تمام شده است، طبق اساسنامه وقتی اسناد را برای سازمان ثبت شرکت‌ها فرستادیم، اسناد انجمن عکاسان عودت داده شد اما اسناد سایر انجمن‌ها تایید شدند. حتی به این دلیل مجوز کلی خانه هنرمندان ایران نیز درحال لغو بود و داشتیم به مشکل حقوقی برمی‌خوردیم. به همین دلیل شورای عالی خانه هنرمندان در مجمع عمومی سال گذشته به اتفاق تصمیم گرفتند انجمن عکاسان فعلاً به دلیل مغایرت قانونی از عضویت خانه هنرمندان ایران خارج شوند تا مشکل مجوز خود را برطرف کنند و دوباره به این خانه بپیوندند. از طرفی علاوه بر انجمن عکاسان، دو یا چند انجمن عکاسی دیگر نیز فعال هستند که خواهان عضویت در خانه هنرمندان ایران هستند. بنابراین بهتر است انجمن واحدی تشکیل شود و درخواست عضویت در خانه هنرمندان ایران با حل مشکل حقوقی دوباره مطرح شود اما دفتر این انجمن همچنان در خانه هنرمندان ایران کماکان در اختیارشان قرار دارد و ما میزبان برنامه‌ها و فعالیت ح.زه عکاسی در خانه هنرمندان ایران هستیم.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در پاسخ به سوال یاسر یگانه خبرنگار خبرگزاری تسنیم درباره علت تاخیر در آغاز فعالیت‌های برخط و لایو خانه هنرمندان ایران عنوان کرد: از 19 اردیبهشت سال 99 لایوهای تخصصی هنر و پژوهش آغاز شد و با احتساب آخرین لایو هنر و پژوهش 38 لایو در این حوزه برگزار شد. دوشنبه‌های سینما نیز از خرداد 99 آغاز شد اما هر روز شدن این لایوها را از سال جاری آغاز کردیم.
جناحی نگاه و عمل نمی‌کنیم
رجبی‌معمار در پاسخ به سوال دوم خبرنگار تسنیم درباره انتقادات او به دولت دوازدهم و دولت جدید بیان کرد: مساله ما جناحی و جریانی نیست. ما همواره طی سال گذشته به دولت دوازدهم به صراحت نقد داشتیم اما نگاهمان خطی و جناحی نیست بلکه وظیفه دولت همدلی و حمایت از هنر و هنرمندان است. رییس جمهور و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بر سر هنر و اهالی آن منتی ندارند و باید امکانات فعالیت و هنرورزی آنها را تامین کنند. مهم‌ترین تمهید آقای رییسی می‌تواند انتخاب وزیر کاربلد و آگاه و نزدیک به فرهنگ و هنر برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد. از شعارهای انقلاب، همواره انقلاب فرهنگی بوده اما متاسفانه کم بهره‌ترین بخش نیز همین فرهنگ و هنر طی این سال‌ها بوده است. با تشکر از تمام مساعدت‌های شهرداران تهران از دوران آقای کرباسچی تاکنون، اذعان می‌کنم که بیشترین توسعه فضاهای فرهنگی و هنری در تهران و حمایت از خانه به دوره 12 ساله شهردار بودن آقای قالیباف برمی‌گردد.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در پاسخ به سوال آزاده فضلی از خبرگزاری مهر مبنی بر اقدامات حمایتی شورای عالی خانه هنرمندان ایران از هنرمندان در معرض آسیب بیان کرد: این شورا تنها می‌تواند پیگیر وضعیت هنرمندان باشد و در این راستا تلاش می‌کند شرایط و مشکلات هنرمندان را تا آنجا که می‌تواند به گوش مسئولان برساند و در این میان نقش میانجی را بازی کند، اما بودجه و اعتبار کافی برای حمایت‌های مالی ندارد.
وی در پاسخ به سوال دیگر خبرگزاری مهر درباره تعمیرات ساختمان خانه هنرمندان ایران گفت: این اقدام باید به همت شهرداری تهران انجام شود و سه سال است که برآورد و مکاتبات آن با شهرداری انجام شده اما هنوز تامین اعتبار و اقدام به عمل نشده است.
رجبی معمار در پاسخ به سوال لیلا ضامنی از خبرگزاری شبستان درباره مطالبات جامعه هنری از دولت جدید عنوان کرد: در این زمینه باید نامه‌ای تنظیم و تقدیم دولت جدید مبنی بر مطالبات شود اما مهم ترین انتخاب رییس جمهور انتصاب وزیری مطالبه‌گر برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که کمبودها و مشکلات را شناخته و از دولت و مجلس و سایر ارکان قدرت مطالبه‌گری کند. در حال حاضر دوستان عزیزی بر سر کار هستند اما روحیه بحث و حل و تفهیم مسائل را ندارند. تنها ابلاغیه‌هایی زده می‌شود اما معاونت هنری و سازمان سینمایی در دولت جدید باید با حضور مسئولان و چهره‌های فراجناحی، مجرب و امین فعالیت خود را پیش ببرند.
وی در پاسخ به سوال وحید خانه ساز خبرنگار خبرگزاری ایلنا درباره میزان پرداختن به موسیقی و برنامه‌های خانه هنرمندان ایران در این رشته هنری عنوان کرد: با توجه به وضعیت و مشکلات مالی خانه هنرمندان ایران هیچ برنامه‌ای نمی‌توانیم نه در حوزه موسیقی نه سایر حوزه‌ها داشته باشیم. اما آماده‌ایم سالن‌ها و ظرفیت‌هایمان را در اختیار اهالی موسیقی قرار دهیم.
رجبی معمار در پاسخ به امیرحسین اشرفی از خبرگزاری پانا مبنی بر این که آیا پکیج منظمی از لایوهای خانه هنرمندان ایران در ادامه منتشر خواهد شد یا نه، توضیح داد: حداقل 83 برنامه به صورت رایگان در رشته‌های مختلف در اردیبهشت 99 تاکنون در اختیار مخاطبان و علاقه‌مندان در فضای اینستاگرام قرار دارد و اگر سرمایه‌گذار پیدا کنیم این جلسات و محورها تجمیع و منتشر خواهد شد.
نشست های برخط بعد از کرونا هم ادامه دارند
وی همچنین از ادامه یافتن لایوها بعد از کرونا نیز خبر داد و گفت: فعالیت‌های برخط خانه هنرمندان ایران می‌تواند یک فرصت در کنار فعالیت‌های فیزیکال و حضوری باشد.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران درباره برآورد بودجه 10 تا 12 میلیاردی اداره فعالیت‌های خانه هنرمندان ایران بیان کرد: ما متاسفانه در شرایط معمول و عادی زندگی نمی‌کنیم و اگر چنین بودجه‌ای داشته باشیم (که نداریم) باید سالن‌هایمان را به سیستم‌های نوین سمعی و بصری تجهیز کنیم. سیستم‌های تهویه خانه هنرمندان ایران مربوط به 22 سال قبل هستند و فرسوده شده‌اند و اگر بودجه یا کمکی در اختیارمان قرار بگیرد، باید صرف زیرساخت‌های مجموعه کنیم. بیش از 80 درصد هزینه‌ها نیز که به حقوق حداقلی پرسنل اختصاص می‌یابد.
رجبی‌معمار در پاسخ به سوال سینماسینما درباره علت این که خلاقیتی در زمینه درآمدزایی در خانه هنرمندان ایران به کار برده نمی‌شود، توضیح داد: امیدواریم به زودی در زمینه تئاتر آنلاین در ایران با کمک بخش خصوصی فعالیت جدیدی را رقم بزنیم. اما در زمینه درآمدزایی طرح و ایده‌های زیادی داریم اما شرایط اقتصادی کشور به گونه ای است که موسسات نیز چندان مایل به سرمایه گذاری نیستند. ضمن این که این حوزه نیز دچار مافیایی است که تشخص و شانیت خانه هنرمندان ایران اجازه نمی‌دهد وارد هر نوع تبلیغاتی شود.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران درباره همکاری با سفارتخانه‌ها و فعالیت‌های خانه هنرمندان ایران در حوزه بین‌الملل توضیح داد: امکان سفر کردن و میزبانی از مهمانان خارجی به دلیل شرایط کرونا فعلاً وجود نداشت. اما توافقاتی با فرانسه و لهستان برای برگزاری هفته‌های سینمایی و فرهنگی و هنری کردیم. با سفارتخانه‌های مختلف نیز برای برگزاری نمایشگاه‌های عکس و تجسمی تعامل داشته‌ایم اما امکان مبادلات بین‌المللی خارجی فعلا وجود ندارد یا بسیار دشوار و پرهزینه است.
وی در پاسخ به این سوال که چه سهمی از ظرفیت‌های خانه هنرمندان ایران به انجمن‌های زیرمجموعه و چه درصدی به هنرمندان مستقل اختصاص یافته است، بیان کرد: بیش از 75 درصد ظرفیت‌ها در سال گذشته از گالری‌ها و سالن‌ها تا سایر امکانات به صاحبان اصلی آن یعنی انجمن‌ها و خانه‌ها اختصاص یافته است و 25 درصد نیز به هنرمندان مستقل. این انجمن‌ها معمولا در آبان ماه هر سال برنامه‌شان برای سال آینده را اعلام می‌کنند و قبل از هر سال برنامه‌های مورد توافق با انجمن‌ها معمولا نهایی می‌شود.
رجبی معمار در پایان گفت: تا روزی که هستیم و مسئولیت داریم با وجود شرایط دشوار این روزها به وظیفه خود عمل خواهیم کرد و خوشحالیم که مردم و مخاطبان نیز همراهمان هستند و حضورشان در خانه هنرمندان ایران امیدبخش است.
کیوان کثیریان نیز در پایان عنوان کرد: در این وضعیت تئاتر بسیار آسیب‌پذیر بوده است و علیرغم گروهی و پر زحمت بودن آن، حتی مسئولانش به سرعت با رسیدن پیک کرونا چراغش را خاموش می‌کنند.
گفتنی است به دلیل قطع برق وقفه‌ای در میانه این نشست خبری ایجاد شد.